PROBİYOTİK, PREBİYOTİK, SİNBİYOTİK, POSTBİYOTİK NEDİR?
Yıllarca vücudumuzun yalnızca beyin ve kalp tarafından yönetildiğini düşünürdük. Bu fikrin doğru olmadığı daha sonradan anlaşıldı. Beyin kadar önemli olan ve hayatımıza yön veren bağırsaklar faydalı bakterilerle adından söz ettirmeye başladı. Sindirim sistemimizde 500’den fazla sayıda farklı bakteri türü bulunmaktadır. Bu mikroorganizmaların birçoğu iyi karakterde olup bu kolonizasyon yeni doğan döneminde kazanılır ve yaşam boyu sabit kalır. Sağlıklı insanlarda bu bakterilerin, yararlı ve zararlı olanları bir denge içerisindedir.
Probiyotikler: (Probiyotik, Probiotic, Probiotik)
İnsan bağırsağı 100 trilyon kadar canlı bakteri içerir, buna bağırsak florası denir. Sağlıklı koşullarda, bağırsak florasında yararlı ve zararlı olan bakteriler dengededir ve sindirim sisteminde belli sayılarda bulunan ve konakçıda yararlı etkiler oluşturan canlı mikroorganizmalara probiyotik denir. Probiyotik terimi, Yunanca kökenli bir kelime olup, ‘yaşam için’ anlamına gelir.
Probiyotik olarak bilinen mikroorganizmalar genellikle Lactobacillus, Streptococcus ve Bifidobacterium grubundandır. Probiyotiler, patojen ve zararlı bakterilerin sayılarını azaltmak, bağışıklık sistemini iyileştirmek, bağırsak duvarının fonksiyonlarının iyileştirmek şeklinde etkileri vardır.
Prebiyotik: (Prebiyotik, Prebiotic, Praebiotik)
Sıklıkla isim benzerliği nedeniyle karıştırılan prebiyotikler ile probiyotikler aynı anlama gelmemektedir. Prebiyotik sindirilmemiş karbonhidratlar yani lifler ince bağırsak distali ve kolonda yerleşen probiyotik bakteriler için bir besin ve enerji kaynağıdırlar.
Vücudumuzdaki bakteriler, uzun yıllar hep patojen olarak görüldü. Bakterilerin zararlı olmasına bağlı olarak hastalıklara neden olduğu düşünülüyordu. Fransa’da yaşanan bir kolera salgınında Ilya Metchnikoff tarafından ortaya atılan probiyotik fikri ile bakterilerin bazılarının zararlı olmadığı tam aksine sağlık için gerekli olduğu anlaşıldı.
Sinbiyotik:
Prebiyotik ve Probiyotikleri birlikte bulunduran ürünlere sinbiyotik denilmektedir. Bu şekilde uygulama ile Probiyotik bakterilerin yaşam süreleri uzar ve kolonda daha iyi kolonize olurlar.
Postbiyotik:
Postbiyotikler, probiyotiklerin yan ürünleridir. Yani, probiyotik mikroorganizmalar prebiyotiklerle beslenir ve bunun sonucunda da postbiyotikler ortaya çıkar.