Bebek Beslenmesi ve Bakımı
20-11-2024
16:45
Bebek Beslenmesi ve Bakımı
Tamamen anne-babaya bağımlı olan kırılgan yeni doğanın bakımı hassas bir konudur.
Yeni doğan bebek bakımı, anne-babaların en çok kaygılandığı konulardan biridir. Bebek bakımı konusunda tecrübeli yakınların yardımına ihtiyaç duyan anne-baba, aynı zamanda bu konularda kendileri de bilgi sahibi olmak için bebek dünyaya gelmeden bolca araştırmalı ve okumalıdır.
Bebek Beslenmesi ve Bakımı:
Anne-baba adaylarının yeni doğan bebeklerine doğru bakımı verebilmek için bilgi sahibi olması gereken ilk ve en önemli konu bebek gelişimidir. Bebek gelişimi hakkında bilgi sahibi olan anne-baba bebeklerinden hangi dönemde ne beklemeleri gerektiğini, gelişim dönemine uygun beceriler kazanması için nasıl yardımcı olacağını bilir ve olası terslikleri tespit edebilir. Aynı zamanda bebek psikolojisi, bebek sağlığı ve yeni doğan bebeğin ihtiyaçları konusunda da fikir sahibi olur. Yeni doğan bir bebeğin temel ihtiyaçları arasında beslenme, korunaklı bir yuva ve uyku gibi fizyolojik ihtiyaçların yanında sevgi ve ilgi dolu bir aile ortamı da bulunur.
Bebek Beslenmesi ve Bakımı
Yenidoğan nasıl beslenmeli?
Yeni doğan bebek beslenmesi anne-babaların en önemli kaygıları arasındadır. Yeni doğan bir bebeğin beslenmesi için en ideal besin tabii ki anne sütüdür ve en az ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile beslenme en sağlıklısıdır. Anne sütü bebeğin ihtiyacı olan tüm besinleri alması için yeterlidir. Fakat yenidoğan bir çok farklı sebepten dolayı anne sütü alamayabilir, bu durumda bebeğin ona uygun formül mamalar ile beslenmesinde hiçbir sakınca yoktur.
Ay ay bebek beslenmesi nasıl olmalıdır?
1 Aylık Bebek Beslenmesi
- 1 aylık bebek 2-3 saatte bir acıkacaktır gün içinde 8-12 kere beslemek gerekir. İlk ay yalnızca anne sütü ile beslenen bebeğin her emzirmede iki memeden de emmesi gerekir.
- Anne sütünün yetmediği durumlarda bebeğe kesinlikle keçi sütü veya inek sütü verilmemesi gerekir, formül mama ile takviye etmek ihtiyacı olan besinleri alması için yeterlidir.
- Bebeğin gece uyandırılarak beslenmesi gerekir.
2 Aylık Bebek Beslenmesi
- Bu ay da yalnızca anne sütü, anne sütü alamıyor veya yetersiz geliyorsa mama takviyesi yeterlidir.
- Bebeğin çene kasları güçlenmiş olduğu için emme süresi kısalır. Günde 7-8 kere beslemek yeterli olur.
- Bebeği besledikten sonra bir süre dik tutmak gerekir, çünkü sık sık kusabilir.
- 2. aydan itibaren geceleri bebeği emzirmek/beslemek için uyandırmaya gerek yoktur fakat bebek uyandığında ve emzirilmeli/beslenmelidir.
3 Aylık Bebek Beslenmesi
- 3. ay da anne sütü tek besin olarak yeterlidir. Bebek günde 5-6 kere beslenmeye ihtiyaç duyar.
- Geceleri 2 ya da 3 beslenme yeterli olur.
4 Aylık Bebek Beslenmesi
- Yalnızca anne sütü hala yeterlidir. Anne sütünün yetmediği veya çocuğun ememediği durumlarda formül mamalar bebeğin ihtiyacı olan besinleri alması için yeterlidir.
- Beslenme arasındaki süreler artar. Bebek gün içinde 4-5 kere beslenme ihtiyacı duyar.
- Bebek artık daha fazla emer.
5 Aylık Bebek Beslenmesi
- Bebek bu ayda daha uzun aralıklarla daha fazla emmeye başlar.
- 5. ay bebeğin ek gıdaya geçmek için hazır olup olmadığını takip etmeye başlamak gereken dönemdir, yine de hala ek gıdaya geçmek için erkendir.
- Anne sütü veya formül mamalar bebeğin alması gereken tek besindir.
6 Aylık Bebek Beslenmesi
- Anne sütü veya formül mamanın yanında ek gıdaya başlamak 6. ayda uygundur.
- Anne sütü hala bebeğin ana besin kaynağıdır.
- Bebeğin çiğneme hareketleri yapması, anne-babanın yediklerine uzanması ve dik oturması ek gıdaya hazır olduğuna dair gösterdiği işaretlerdir.
- Bebek verdiğiniz gıdayı diliyle itiyor, çiğnemiyor ve yutmuyorsa ek gıdaya başlamak için ısrar etmemek bir süre daha beklemek en doğrusudur.
- Günde en fazla 2 ek gıda öğünü verilmelidir.
- Meyvelerle önce şeftali, elma ve armut ile tanıştıktan sonra muz ve portakal gibi meyveler bebeğe verilebilir.
- Sebze yedirmeye patates, havuç ve brokoli gibi sebzeler ile başlamak uygundur.
- Bebeğin 3 saatte bir beslenmesi ve gün içinde 5-6 öğün yemesi uygundur.
7 Aylık Bebek Beslenmesi
- Bebek ek gıdaya alışmıştır.
- Anne sütüne devam etmek önemlidir, bebeğin beslenme düzeninin ana kaynağı hala anne sütü olmalıdır.
- Keçi ve inek sütü vermeye 1 yaşına kadar başlanmamalıdır.
- Günde en fazla 2 öğün ek gıda olmalıdır.
- 7. ayda anne sütü ağırlıklı besin olmaktan yavaş yavaş çıkar.
- Yumurta sarısı, peynir ve balık gibi gıdalar beslenmesine eklenebilir.
8 Aylık Bebek Beslenmesi
- Bebek hala emiyorsa anne sütüne devam edilmelidir.
- Bu ayda, bebek yavaş yavaş katı gıdaya geçmeye hazırdır. Minik lokmalar halinde bebeğe katı gıdaları vermek, ısırarak yemesi için eline sebzeler vermek uygundur.
- 8. ay ile birlikte yemek saatlerinde ufak tefek sorunlar yaşanmaya başlanabilir. Bebek yemek yemeyi reddedebilir veya kendi yemek için uğraşır. Bu tarz zamanlarda diretmemek, bebeğin yiyebileceği gıdaları kendi yemesine izin vermek ve aç ve keyifli olduğunda yemeğe oturmak güzel yöntemlerdir.
- Bebeğin 3 buçuk saat aralıklarla 4-6 öğün yemesi yeterlidir.
- Bu ay bebeğin gece beslenmesine ihtiyaç duymamaya başladığı dönemdir.
- Mercimek, makarna, tahıllar ve köfte menüye eklenebilecek gıdalar arasındadır.
9 Aylık Bebek Beslenmesi
- Bebek ek gıdalara iyice alışır ve katı gıdalara geçiş zamanı gelmiştir. Bu dönem bebeğin çiğneme refleksinin gelişmesi için pütürlü ve katı gıdaların mutlaka verilmeye başlanması gereken dönemdir.
- 9. ayda anne sütünü ve ek gıda yarı yarıya şeklinde ayarlanmalıdır.
- Ek gıda öğünü 3’e çıkarılmalıdır. Bebek gün içinde 4-6 kez beslenmelidir.
- Diş çıkarma sancıları bebeğin iştahını etkileyebilir.
10 Aylık Bebek Beslenmesi
- 10. ayda bebek aile ile birlikte sofraya oturup, yemek saatlerinde eşlik etmeye başlamalıdır. Bu yemek ve sofra alışkanlığını kazanması için önemlidir.
- Sofrada oturmaya başlayan bebeğe evde salçasız ve tuzsuz pişirilen yemekler verilmeye başlanabilir.
- Yiyebildiği gıdalar artsa ve dişleri çıksa bile anne sütüne devam etmek bebeğin sağlığı için oldukça yararlıdır.
11 aylık Bebek Beslenmesi
- Bebeğin tat alma duyusu oldukça gelişmiştir ve hemen hemen bütün gıdaları tüketebilmeye başlar. 1 yaşına kadar yememesi gereken gıdalar için hala beklemek gerekir.
- Sofrada aile ile oturan bebek artık bardak, çatal kaşık kullanarak kendi yemeğini kendi yeme çalışmalarına başlar. Bebeğin bu çabaları desteklenmelidir.
- Anne sütü bebek emiyor ve anne de istiyorsa bebeğin almaya devam etmesi gereken önemli besin kaynağıdır fakat ek gıdanın oranı arttırılıp anne sütünün oranı düşürülebilir.
12-18 Aylık Bebeğin Beslenmesi
- Bebek 12. ayla birlikte daha önce yiyemediği bir çok besini yiyebilmeye başlar. Bal 12. ay ile birlikte menüye dahil edilebilir.
- Süt, et ürünleri, bal gibi gıdalar da dahil olmak üzere bebek artık çoğu gıdayı rahatlıkla tüketebilir.
- Sofrada az tuzlu ve az yağlı pişen, ailenin tükettiği besinleri yemeye başlayabilir.
- Anne sütü artık beslenmesinin ana kaynağı olmasa da, istediği zaman bebek emzirilebilir. Annenin sütü olduğu, bebek de anne de emzirmeyi istediği sürece 2 yaşına kadar çocuğun anne sütü alması, beslenmesi için olmasa da, bağışıklık sistemi ve sağlığı için önemlidir.
- Bu dönem bebeğin büyüme hızının yavaşladığı ve yürümeye başladığı bir dönemdir. Bu durum iştahı etkileyebilir ve bebek yemek yemeye çok istekli görünmez, endişelenmeye gerek yoktur. Bebeğin aç ve keyifli olduğu anlarda yemek yedirmek güzel bir çözümdür.
- Bebek artık kendi yemeğini kendi yiyebilir.
- Bebeğin beslenmesinde mutlaka 3 ana öğün ve mümkünse 3 saat aralıklarla 3 de ara öğün olması gerekir
- 1 yaş itibari ile bebeğin gece beslenmesine ihtiyacı kalmaz.
1 Yaşına Kadar Bebeğe Verilmemesi Gereken Gıdalar
- Bal
- Yumurta beyazı
- İnek ve keçi sütü
- Tatlandırıcı içeren gıdalar
- Hazır gıdalar
- Doğal olmayan meyve suları
- Salam, sosis ve sucuk gibi işlenmiş etler
Bebeği nasıl emzirmeliyim?
Bebeği emzirirken veya beslerken dikkat edilmesi gereken ilk şey bebeğin pozisyonudur. Bebeği hem annenin hem de bebeğin rahat edebileceği ve aynı zamanda sütü veya mamayı yutabileceği bir pozisyonda tutmak emzirmeyi kolaylaştırır. Bebeğin memeyi veya biberonu ağzına alıp emmesini sağlamak için meme ucunu veya biberonun ucunu bebeğin dudaklarına sürmek ağzını açtığında da ağzının içine yerleştirip emmesini beklemek uygundur. Emziren annenin her seferinde her iki memeden sırayla emzirmesi, ve emzirme aralıklarını çok uzatmadan sık sık emzirmesi gerekir.
Bebek Beslenmesi ve Bakımı
Yenidoğan Bebek Banyosu Nasıl Yaptırılmalı?
Yeni doğan bebek doğumdan sonra hastanede temizlenir ve yıkanır. Anne-babanın bebeği eve geldikten sonra yıkamak için göbek bağının düşmesini beklemeleri gerekir. Göbek bağı düşmeden önce bebeğin temizliğinin nemli bir bezle nazikçe silinerek yapılması yeterlidir.
Göbek bağı düştükten sonra bebeğin ne sıcak ne soğuk olan ılık bir su ile, göz yakmayan bebek şampuanları ile yıkanması uygundur. Bebeğin vücudunu önce, başını sonra yıkamak ve banyo süresini uzun tutmamak gerekir. Banyodan önce hem banyo sırasında hem de sonrasında kullanılacak şampuan, havlu ve banyo sonrası giydirilecek kıyafetlerin hazırlanması kolaylık sağlar ve bebeğin banyodan sonra hızlıca kurulanıp giydirilmesine olanak sağlar.
Bebeklerde Gaz Sancısı
Gaz sancısının sebebi bebeğin sindirim sisteminin henüz tam olarak gelişmemiş olmasıdır. Hemen hemen her bebeğin yaşadığı bu sorun sindirim sisteminin gelişmesi ile birlikte büyük ölçüde ortadan kalkan kısa süreli bir sıkıntıdır. Karnının tok olmasına ve görünen hiç bir sorun olmamasına rağmen ağlayan bebek ayaklarını karnına çekiyor, geriniyorsa ve karnında şişlik varsa gaz sancısının olma ihtimali yüksektir. Gaz sancısını hafifletmenin ilk yöntemi mümkünse yalnızca anne sütü ile beslemek ve emziren annenin dengeli beslenmesi, gaz yapan gıdalardan uzak durması ve bol bol sıvı tüketmesidir. Beslenme aralığını 2 saatten az tutmamak da oldukça etkili bir yöntemdir. Bunun yanında gaz sancısı olan bebeğin karnına ve ayaklarına ılık bezler koymak, her beslenmeden sonra bebeğin karnına ve sırtına masaj yapmak gaz sancısını azaltacak faydalı yöntemlerdir.
Yazın Yeni Doğan Bebeğin Bakımı
Yeni doğduklarında soğuğa oldukça duyarlı olan bebekleri buna uygun giydirmek gerekirken yaz aylarında bebeğin kat kat giydirilmesi bebeği rahatsız eder, bu nedenle açık renkli ve bol, tek kat penye kıyafetler giydirmek ve serin zamanlarda uzun kollu bir hırka ve bacaklarını kapatan pantolonlar giydirmek uygundur. Yaz aylarında bebekler de su kaybederler, anne sütü bebeği su ihtiyacını karşılamada yeterli olacaktır fakat ek gıdaya geçildiğinde mutlaka her yemekten sonra su verilmeli ve sulu gıdalar tüketilmelidir. Bebeğe her gün ılık banyo yaptırmak, sık sık bez değiştirmek ve bezini değiştirirken bir süre altını açık bırakmak bebeğin rahatlamasına yardımcı olur. Yazın bebeği doğru saatlerde dışarı çıkarmak oldukça önemlidir, yakıcı güneş ışınlarından bebeği korumak için başına takılan bir şapka ile sabah ve akşamüstü saatlerinde dışarı çıkarmak hem bebeği aşırı sıcaklardan koruyacak hem de ihtiyacı olan D vitaminini almasını sağlayacaktır. Yazın bebeğin ve bakım verenlerinin hijyenine de ishal ve başka hastalıklardan korumak için ekstra özen göstermek gerekir, sık sık elleri yıkamak, bebeği temizlemek, kullanılan suların temiz olduğuna emin olmak ve tüketilen gıdaların hijyen ve tazeliğine önem vermek sağlık sorunlarına karşı alınacak en iyi önlemdir.
Bebek Beslenmesi ve Bakımı